ΠΟΡΦΥΡΕΣ-ΚΑΡΤΣΙΝΕΣ-ΣΑΛΙΓΚΑΡΑΚΙΑ-ΠΕΤΑΛΙΔΕΣ

Φθηνά, αποδοτικά και… ντόπια

Οι πορφύρες οι καρτσίνες τα σαλιγκαράκια και οι πεταλίδες είναι δολώματα πρώτης κατηγορίας που μπορούμε να συλλέξουμε μόνοι μας. Μπορούμε να τα βρούμε σε μεγάλες ποσότητες στα μέρη όπου επιλέξαμε να κάνουμε τις φετινές μας διακοπές.

Είναι σχετικά δύσκολο να «κουβαλήσουμε» και περισσότερο να διατηρήσουμε δολώματα, όπως σκουλήκια ή καραβιδάκι, για να ψαρέψουμε στο μέρος όπου θα κάνουμε τις διακοπές μας. Το πιθανότερο απ΄όλα είναι να χαλάσουν μετά τη δεύτερη ή Τρίτη ημέρα. Ο πλέον ανέξοδος και αποδοτικός τρόπος είναι να συλλέξουμε «τοπικά» δολώματα, που άλλωστε έχουν συνηθίσει να τρώνε τα ψάρια της εκάστοτε περιοχής.

Πορφύρες και καρτσίνες

Από αρχαιοτάτων χρόνων χρησιμοποιούσαν την πορφύρα για το πορφυρό χρώμα της με το οποίο έβαφαν ενδύματα. Εξάγεται από μια ουσία που διαθέτει η πορφύρα όταν τη σπάσουμε. Αυτό το χρώμα είναι η ένδειξη και για τον ψαρά για το πότε ψαρεύει καλύτερα το συγκεκριμένο δόλωμα. Όπως ξέρουμε, όλα τα δολώματα έχουν μια συγκεκριμένη εποχή που λειτουργούν καλύτερα, αυτή η εποχή για την πορφύρα είναι όταν τη σπάσουμε και δούμε τα χέρια μας να βάφονται. Συνήθως, πρόκειται για τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες.

Πού θα τις βρούμε

Τη συναντάμε σε όλους σχεδόν τους βυθούς, ενώ εκεί όπου μπορούμε να τη μαζέψουμε πιο εύκολα είναι στην αμμουδιά. Με τη βοήθεια μιας μάσκας, κολυμπώντας, μπορούμε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να μαζέψουμε αρκετά δολώματα για συγκεκριμένα ψαρέματα που θέλουμε να κάνουμε κάθε φορά. Τις πορφύρες για να τις δολώσουμε πρέπει πρώτα να σπάσουμε το όστρακό τους με τη βοήθεια ενός σφυριού ή μιας πέτρας. Αφού καθαρίσουμε το εσωτερικό της από το όστρακο, αφαιρούμς με ένα μαχαιράκι το σκληρό τμήμα που έχει και το υπόλοιπο μέρος το δολώνουμε ανάλογα με το μέγεθος του αγκιστριού όπου πρόκειται να δολωθεί.

Πώς τις δολώνουμε Αν θέλουμε να δολώσουμε ολόκληρη πορφύρα τότε καρφώνουμε το αγκίστρι μας από το σκληρό μέρος και βγάζουμε την ακίδα από το μαλακό που είναι και το κομμάτι που αρέσει περισσότερο στα ψάρια…

Τα ψάρια δείχνουν μεγάλη προθυμία στην πορφύρα και ιδιαίτερα κάποια συγκεκριμένα είδη, όπως η τσιπούρα, που τρελαίνεται όταν καταλαβαίνει ότι υπάρχει δίπλα της ένα ολόφρεσκο κομμάτι πορφύρας. Το ίδιο συμβαίνει και με τη μουρμούρα, το φαγκρόπουλο, τον σαργό, το λυθρίνι, το μελανούρι. Βέβαια, αυτό συμβαίνει όταν η πορφύρα είναι στην εποχή της. Δηλαδή όταν εκκρίνει, όπως προαναφέραμε, την πορφυρή αυτή ουσία που βάφει τα χέρια μας.

Αδελφάκι της πορφύρας είναι και η καρτσίνα ή σκαλτσίνι, που θα τη μαζέψουμε από τους βράχουςμε μάσκα, συνήθως στα ρηχά. Ο τρόπος δόλωσης και εξαγωγής του δολώματος μέσα από το όστρακο είναι ίδιος με της πορφύρας.

Σαλιγκάρια

Σαλιγκράκι υπάρχει άφθονο κολλημένο πάνω στα βραχάκια, εκεί που σκάει το κύμα την ημέρα σε σκιερό μέρος και τη νύχτα σε δεκαπλάσιο αριθμό. Το σαλιγκαράκι είναι ένα δόλωμα που μπορούμε να διατηρήσουμε ζωντανό σχετικά εύκολα, βάζοντας το στη συντήρηση του ψυγείου ή μέσα στη θάλασσα σε διχτάκι με μικρά μάτια για να μη μας φύγει.

Σάρκα σε αγκίστρι

Για να το δολώσουμε θα πρέπει να πρώτα να αφαιρέσουμε το κέλυφος, δολώνουμε τη σάρκα σε αγκίστρι ανάλογα με το μέγεθος του δολώματος.

Περνάμε την ακίδα από το σκληρό τους μέρος και το βγάζουμε, από το μαλακό, αφού είναι και το μέρος που θα προτιμηθεί… Σε πολλά ψάρια αρέσει το σαλιγκαράκι, όπως οι μουρμούρες, οι σαργοί, οι τσιπούρες, τα σκαθάρια, γι΄αυτό το χρησιμοποιούμε στα ψιλά πεταχτάρια μας, συνήθως το σούρουπο και το βράδυ, ενώ και κατά τη διάρκεια της ημέρας έχουμε καλά αποτελέσματα. Στο παραγάδι έχει εξίσου καλή απόδοση, ειδικά αν το κολάρουμε νύχτα σε γιαλό, κάβους ή αφρωπατοτά σε μικρές ξέρες, οπότε πιθανότατα θα έχουμε πολύ καλή ψαριά.

Στην καθετή έχει καλά αποτελέσματα, φτάνει να ψαρεύουμε σε ρηχά νερά και αφουντάριστοι, πάντα με ψιλά εργαλεία. Ψιλο ζοκάκι ή μονάγκιστρο με βαριδάκι συρόμενο ή δαγκωτό.

Πεταλίδα

Θεωρείται δόλωμα αποκλειστικά για τσιπούρες, αλλά έχουμε πιάσει και θαυμάσιους σαργούς με δολωμένη πεταλίδα σε παραγάδι. Τις πεταλίδες τις βρίσκουμε κολλημένες στα βράχια και μπορούμε να τις ξεκολλήσουμε με ένα μαχαιράκι, το οποίο θα χρησιμοποιήσουμε για να αφαιρέσουμε το σαρκώδες μέρος πάρα πολύ προσεκτικά, ώστε να μη σπάσει το «μαύρο μάτι» που βρίσκεται από την αντίθετη πλευρά της βεντούζας.

Πως τη δολώνουμε

Την πεταλίδα τη δολώνουμε τρυπώντας την προσεκτικά με το αγκίστρι από το πλάγιο τμήμα της και όχι από τη βεντούζα ή το μάτι.

Κείμενο: Νίκος Λυμπερόπουλος

ΠΗΓΗ: ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΨΑΡΕΜΑ 11/8/2012